Sąd może odstąpić od orzeczenia zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów, ograniczając stosowany środek karny wyłącznie do zakazu prowadzenia określonego rodzaju, czyli pojazdów, do kierowania którymi jest wymagana określona kategoria prawa jazdy. W praktyce takie rozstrzygnięcie zapada na wniosek oskarżonego, który należycie wykaże zasadność orzeczenia zakazu prowadzenia pojazdów określonego rodzaju. Orzecznictwo jednolicie wskazuje, że sądy każdorazowo orzekają zakaz prowadzenia pojazdów tego rodzaju, jakim oskarżony kierował w czasie zatrzymania przez policję. Najczęściej sądy uwzględniają wnioski o pozostawienie oskarżonemu możliwości prowadzenia pojazdów służących do wykonywania działalności zarobkowej, np. ciągniki rolnicze.

Zakaz prowadzenia pojazdów określonego rodzaju a zwrot prawa jazdy określonej kategorii

 Odmowa zwrócenia prawa jazdy obejmującego kategorie uprzednio posiadane, a nieobjęte orzeczonym środkiem karnym zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych jest niezgodna z konstytucją. Tak orzekł Trybunał Konstytucyjny.

Dotychczas pomimo orzeczenia w wyroku zakazu prowadzenia pojazdów określonego rodzaju (czyli braku zakazu prowadzenia pojazdów nie objętych wyrokiem karnym) starosta odmawiał zwrotu uprawnień do prowadzenia pojazdów kategorii nie objętych wyrokiem karnym. Działo się tak z powodu braku spójności pomiędzy normami prawa karnego a przepisami ustawy o kierujących pojazdami. Trybunał Konstytucyjny uchylił tę niespójność.

Zakaz prowadzenia pojazdów określonej kategorii – kiedy następuje

W razie skazania za prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego, sąd jest zobligowany do orzeczenia wobec sprawcy środka karnego jakim jest:

- zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów albo

- zakaz prowadzenia pojazdów określonego rodzaju (czyli określonej kategorii)

na okres nie krótszy niż 3 lata ale nie dłuższy niż lat 15. W określonych sytuacjach taki zakaz może być orzeczony dożywotnio (co nie oznacza, że będzie on rzeczywiście stosowany dożywotnio!).

Zakaz prowadzenia pojazdów a zatrzymanie prawa jazdy – warto pamiętać

 Sąd orzekając zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych zalicza na poczet okresu tego zakazu okres zatrzymania prawa jazdy. Jeśli sąd z jakiegoś powodu pominie takie zaliczenie to powinien (z urzędu lub na wniosek skazanego) orzec o takim zaliczeniu na posiedzeniu postanowieniem. Zaliczenie okresu zatrzymania prawa jazdy jest obligatoryjne bez wyjątku.